Boekrecensie De kracht van dankbaarheid – Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen


Echt een grote aanrader, daarom ook een boekrecensie over De kracht van dankbaarheid. Maar ten eerste ben ik erg van de kleur, maar die vind je niet in dit boek. Toch is het leuk en uitnodigend vormgegeven. Het heeft net even een ander formaat en in het boek vind je allemaal mooie quotes.

Boekrecensie De kracht van dankbaarheid

Zoals:

“Jarenlang reisde ik tegen grote kosten door vele landen, zag hoge bergen en oceanen. Het enige dat ik niet zag, waren de sprankelende dauwdruppels vlak naast mijn deur”.
Rabindranath Tagore

Zeven thema’s rond dankbaarheid

Het boek is opgebouwd met zeven thema’s, namelijk dankbaarheid als levenshouding, dankbaarheid als waardering van het goede, de sociale kracht van dankbaarheid, dankbaarheid wat houdt ons tegen, dankbaarheid en levensloop, dankbaarheid en mentale gezondheid, de betekenis van dankbaarheid. Op deze manier wordt dankbaarheid van heel veel verschillende kanten belicht en kun je ook inzoomen op het onderwerp dat je aanspreekt of waarin je iets wil leren.

Dankbaarheid als levenshouding

‘Een levenshouding zegt iets over hoe je in het leven wilt staan, wat voor mensen je wilt zijn, wat voor jou van waarde is.’ Een levenshouding ontstaat vaak zonder dat je daar heel bewust bij stilstaat. Maar wanneer je chronisch ziek wordt kan die hele levenshouding overhoop gegooid worden en soms ook helemaal niet passend meer zijn. Tijd om je eigen levenshouding dus eens onder de loep te nemen en natuurlijk kan dankbaarheid een mooie plek innemen in je levenshouding.

‘Dankbaarheid als levenshouding is de intentie om het goede in het leven te waarderen en te vergroten. Het zal je niet verbazen dat het goede vaak juist aanwezig is in het kleine en het dagelijkse dat vlak voor onze neus is.’

Acht aspecten van dankbaarheid

In het boek worden acht aspecten van dankbaarheid genoemd:

1. Algemene persoonlijke verschillen in dankbaarheid (als eigenschap)
2. Waarderen van wat je hebt (materiele en immateriële zaken)
3. Ontzag en verwondering (bijv. schoonheid van de natuur)
4. Het huidige leven ( stilstaan bij ervaringen in het hier en nu)
5. Waardering van anderen mensen (dankbaarheid voor de mensen om je heen)
6. Het uiten van dankbaarheid (de mate waarin dankbaarheid daadwerkelijk geuit wordt)
7. Dankbaarheid die voortkomt uit het besef van vergankelijkheid (de realisatie dat het leven kort is en dat alles in het leven voorbijgaat)
8. Positieve sociale vergelijkingen (het besef dat sommige situaties slechter hadden kunnen uitpakken)

Het mooie van deze acht punten vind ik dat je kan zien naar hoeveel verschillende aspecten van dankbaarheid je kunt kijken. Wanneer het één misschien wat weerstand oproept wil het niet zeggen dat je heel het begrip dankbaarheid af hoeft te schrijven.

Dankbaarheid en ellende

Er staat ook een stuk in het boek dat aansluit op nare ellende in ons leven. Wat dan met dankbaarheid? ‘Het ontwikkelen van dankbaarheid als levenshouding betekent niet dat je het nare en moeilijke in je leven moet negeren en dat je geen verdriet, boosheid, onzekerheid of angst meer mag ervaren. Dankbaarheid is geen plaatsvervanger van onplezierige emoties. Het is niet of – of maar en – en. Dankbaarheid kan ervoor zorgen dat je niet meer overweldigd wordt door onplezierige emoties. Het kan je mentale kracht geven die je in staat stelt om moeilijke periodes beter door te komen.’

Dankbaarheid als waardering van het goede

Het tweede thema dat ik hier wil benoemen is dankbaarheid als waardering van het goede. Vergelijken doen we allemaal. Dat geeft ook niet denk ik. Tenzij je het bijna continu doet en jijzelf daar altijd als mindere in naar voren komen. Je aandacht continu richten op dat wat je niet hebt of bent, daar haal jezelf telkens mee onderuit en maakt je ongelukkig. Ik denk dat dit, zeker wanneer je chronisch ziek wordt, ook op de loer kan liggen. Zien wat anderen allemaal kunnen en doen. En natuurlijk mag je daar verdrietig over zijn. Maar heel vaak delf jezelf het onderspit in die vergelijking en haalt het je zelfbeeld onderuit omdat je vindt dat je niet genoeg bijdraagt, niet genoeg doet en minder waard bent. Dan wordt die vergelijking ineens nog veel zwaarder en oneerlijk voor jezelf. Wat je aandacht geeft groeit, wanneer jij continu de zaken aandacht geeft waar jij in jouw ogen tekortschiet zal die negatieve energie ook toenemen.

Meer over De kracht van dankbaarheid

Dankbaarheid als positieve spiraal

Deze spiraal van dankbaarheid wordt benoemd in het boek maar werd eerder beschreven door Watkins. Ik krijg hem hier niet zo mooi in een spiraal maar die bedenk je er vast bij.

Dankbaarheid -> meer bewustzijn van positieve gebeurtenissen -> meer plezier ervaren bij positieve gebeurtenissen -> een toename van positieve emoties en welzijn  -> een toename van de positieve interpretatie van het gedrag van anderen -> veerkrachtiger omgaan met tegenslag en problemen -> dankbaarheid.

En even de andere kant belicht:

Een gevoel van tekort -> meer bewustzijn van negatieve gebeurtenissen -> meer aandacht voor negatieve gebeurtenissen -> een toename van somberheid en andere onplezierige emoties -> een negatieve interpretatie van gedrag van anderen -> minder veerkracht bij tegenslag en problemen -> een gevoel van tekort.

“Dankbaarheid als een levenshouding betreft een bewuste keuze. Ik kan ervoor kiezen om dankbaar te zijn, ook al zijn mijn emoties en gevoelens nog steeds doordrenkt van pijn en wrok. Het is verbazingwekkend hoe vaak situaties zich voordoen waarin ik de keuze kan maken voor dankbaarheid in plaats van klagen.”
Henri Nouwen

Natuurlijk is het niet altijd zo makkelijk en natuurlijk mag je ook klagen. Maar laat het je inspireren dat er een keuze is. Dat jij een keuze hebt.

Dankbaarheid als barometer in relaties

Er staat ook een heel stuk beschreven over dankbaarheid in relaties. Hoe goed het is voor een relatie om je dankbaarheid te uiten. Dat je daarmee laat zien dat er aandacht en waardering is. Dankbaarheid heeft ook een motiverende functie omdat je graag iets terugdoet voor de ander wanneer je dankbaar bent. Voor de persoon die iets voor jou gedaan heeft maar ook om goede dingen terug te doen voor anderen. Dankbaarheid leidt tot meer en meer connectie en nabijheid.

“Dankbaarheid voelen en het niet uiten is als het inpakken van een cadeau en het vervolgens niet weggeven”
William Arthur Ward

De barrières voor dankbaarheid

Als laatste wil ik nog even noemen dat er in het boek barrières voor dankbaarheid genoemd worden. Ik zal ze hier niet allemaal toelichten maar je kunt je er vast iets bij voorstellen: materialisme, wantrouwen, narcisme en een sterke behoefte aan autonomie. Spoor jouw barrières op, werk eraan en je zult zien dat het makkelijker wordt om dankbaarheid te ervaren.

En nog veel meer

Er staat nog zoveel meer moois in het boek, over dankbaarheid bij kinderen, de verschillen tussen mannen en vrouwen, dankbaarheid en het effect op je mentale gezondheid, negatieve emoties en het omgaan met tegenslag. Ik nodig je heel graag uit om dit zelf te ontdekken in het boek.

“Het wonder van dankbaarheid is dat er een verschuiving komt in je waarneming waardoor de wereld zoals je die ziet verandert.”
Robert Holden

Conclusie boekrecensie De kracht van dankbaarheid:

Super waardevol boek

Zoals je gemerkt hebt ben ik ontzettend enthousiast over het boek. Het is een combinatie van uitleg, theorie, mooie onderzoeken, heel veel inspirerende teksten en oefeningen. Voor ieder wat wils en voor ieder moment een mooie toepassing. Ik kan het dan ook zeker aanraden om aan te schaffen of wellicht te lenen in de bibliotheek.

Een laatste citaat om mee af te sluiten:

“Als we niet langer in staat zijn de situatie te veranderen, worden we uitgedaagd om onszelf te veranderen.”
Viktor Frankl

Ook lezen? Bestel dan hier jouw boek bij Bol.com!