Blog
Blog
Mindfulness en pijn: in het ‘hier en nu’ zijn óók met je klachten

Ik vond het weleens tijd worden om iets te delen over mindfulness en pijn. Ofwel in het ‘hier en nu’ zijn óók met je klachten. Maar we doen eerst één stap terug, want waarom wil ik dit bespreken?
Mindfulness en pijn
In mijn behandelgesprekken vraag ik mensen:
- Om hun grenzen aan te geven
- Om hun dagplanning om te gooien en aan te passen naar dat wat lukt
- Om te zoeken naar zinvolle activiteiten waar je blij van wordt
- Om gesprekken aan te gaan met de mensen om je heen over je klachten
En weet je wat ik vaak terugkrijg als ik dat vraag?
- ‘Ik weet niet waar mijn grens ligt’
- ‘Ik weet niet wat haalbaar is op een dag’
- ‘Ik weet niet waar ik blij van word’
- ‘Ik weet niet wat ik moet zeggen tegen die ander’
Ik heb die antwoorden natuurlijk ook niet… Dat zou mooi zijn! Uiteindelijk dragen we die antwoorden allemaal zelf bij ons. Ergens diep verstopt in een kastje met een groot slot erom soms. Want…heel vaak hoor ik ook: ‘Het heeft nog nooit om mij gedraaid dus ik heb daar nooit over nagedacht’
Dan wordt het de hoogste tijd dat het nu wel om jou gaat draaien. En dat brengt mij bij het ‘hier en nu’ en bij jezelf…want daar liggen de antwoorden. Je kunt natuurlijk in gesprekken samen op zoek gaan naar die antwoorden. Dat is voor mij het leukste dat er is. Maar dat kun je ook zelf. Als jij aan jezelf durft te vragen hoe het met je gaat en durft te vragen wat jij nodig hebt.
Mindfulness oefening
Eén van de opdrachten voor mindfulness en pijn die ik geef is meerdere momentjes (minimaal 3, ieder dagdeel 1) op een dag jezelf af te vragen:
- Hoe gaat het nu met mij en mijn klachten?
- Wat heb ik nu nodig of waar zou ik nu blij van worden?
Want écht je bent niet de enige die soms geen idee heeft wat die zelf nodig heeft. Soms helpt de vraag: ‘waar word ik nu blij van?’ dan beter. Maar wanneer jij jezelf stilzet om jezelf af te vragen hoe jij je voelt dan voel je vaak ook nog meer pijn of vermoeidheid…en dat willen we niet. Dus jezelf stilzetten kan best lastig zijn. Je kunt ermee oefenen, af en toe een momentje pakken en jezelf deze vragen stellen.
Een paradox lijkt het wel:
- Door stil te staan voel je meer pijn en vermoeidheid, dat wil je niet
- Door stil te staan leer je wat je nodig hebt en neemt je pijn en vermoeidheid iets af
Zonder garanties te kunnen geven natuurlijk. Maar mijn ervaring is dat pijn en vermoeidheid iets afnemen omdat jij niet meer continu over je grenzen gaat als je de vragen aan jezelf stelt én handelt naar het antwoord. Zo’n momentje stilstaan kun je heel droog en kort houden, gewoon jezelf even die vragen stellen. Je kunt zo’n momentje ook iets uitgebreider maken, iets meer smoel en inhoud geven bijvoorbeeld door er een bodyscan van te maken of iets korter een drie minuten adem ruimte.
Niet zelden komt er dan wat meer weerstand naar boven. Die vragen oké, maar echt langere tijd stilstaan bij hoe ik me voel en wat ik nodig heb:
- Geen zin erin hebben
- Niet de rust ervoor hebben
- Geen tijd ervoor hebben
Of juist angst voelen voor wat komen gaat. Toch helpt het mij om echt even de tijd en de rust te nemen voor zo’n incheckmoment. Met die 2 korte vragen kan ik makkelijker vals spelen.
“Hoe gaat het? O, goed hoor.
Wat heb ik nodig? Niets bijzonders, gaat lekker zo.”
Terwijl als ik echt durf te voelen wat er is dan pas kan ik écht antwoord geven op die vragen. Durf te voelen zeg ik bewust. Want voor stilstaan bij wat je voelt wanneer je chronische klachten hebt, is moed nodig! Maar je hoeft het niet ineens te kunnen. En wat is kunnen? Het is een proces waarin je steeds weer mag leren.
Hoe helpt het mij?
Maar hoe helpt het mij? Mindfulness betekent: volledig bewust zijn van de huidige ervaring. Hoe helpt mij dat volledig bewustzijn nou in mijn leven met chronische pijn? Wanneer je voor jezelf wil zorgen is het belangrijk om stil te staan bij hoe jij je voelt, bij wat er is aan pijn en vermoeidheid of andere klachten. Wanneer je niet weet wat er is kun je hier ook geen rekening mee houden.
En enkel in het HIER en NU kun je ervaren wat er is.
GISTEREN helpt je daar niet bij.
En MORGEN ook niet.
We hebben het HIER en NU dus nodig.
Hoe helpt mij dat nou, dat hier en nu? Het helpt mij om:
- Mezelf stil te zetten om te voelen
- Mezelf stil te zetten om richting te bepalen
- Mezelf stil te zetten om goed voor mezelf te kunnen zorgen
Wanneer je durft toe te laten en te voelen kun je pas bedenken wat je nodig hebt om je béter te voelen of béter voor jezelf te zorgen. Ineens de hele tijd gaan voelen hoe je je voelt is niet altijd fijn en kan best beangstigend zijn. Vind ik ook, gelukkig zijn er ook andere manieren om te oefenen.
Het HIER en NU is voor mij ook:
- Zien wat er in mijn omgeving te zien is om daarmee uit mijn hoofd te komen.
- En uit mijn hoofd betekent ook dat er weer meer ruimte is voor mijn lijf.
Mindfulness en pijn: oefen en luister
Mijn hoofd kan een soort toevluchtsoord zijn. Herken je dat? Een soort overlevingsreactie om minder pijn te hoeven voelen. Het helpt mij dan dus bijvoorbeeld om tijdens het wandelen heel bewust te kijken en soms ook in mijn hoofd te benoemen wat ik zie. Te luisteren en te benoemen wat ik hoor. Te ruiken, te voelen, aan te raken. Zintuigen dus. Dat kan buiten maar ook binnen. Laatst zag ik 1 enkel boterbloempje en ging de uitdaging aan om ergens op mijn route nog een boterbloempje te vinden (gelukt!). Of ik focus mij op de wind die ik voel of kijk naar details van bloemen.
En eigenlijk zijn dit allemaal kleine oefeningen om bewuster in het leven te staan. Dit helpt ook om met meer rust en aandacht een ademhalingsoefening of een bodyscan te doen. En uiteindelijk helpt dit om meer signalen van je lijf op te vangen en daarnaar te luisteren. Oefen en zorg dat je jezelf niet voor de gek houdt Probeer écht te luisteren en te kijken, al zijn het maar een paar momenten op een dag. Uiteindelijk brengt dat je al verder. Sta even stil bij wat mindfulness in combinatie met jouw klachten bij je oproept? Blijdschap, angst, boosheid, irritatie, ontroering, opluchting, frustratie, boosheid, onzekerheid, iets anders? En kijk of je jezelf een paar keer per dag eerder genoemde vragen kunt stellen. Zet desnoods een wekkertje als je het steeds vergeet. Kijk of je één keer per dag of een paar keer per week iets grotere momenten in kunt plannen om te oefenen. Mindful wandelen, een bodyscan of iets anders dat bij je past. Wat is jouw ervaring met mindfulness en pijn?
Wil jij op de hoogte blijven van mijn laatste artikelen, nieuwtjes en tips? Schrijf je dan hieronder in en ontvang 1x per maand een leuke nieuwsbrief van mij: ja ik schrijf me in!
Wil je meepraten over dit onderwerp of andere relevante onderwerpen kijk dan op mijn instagram pagina.